ਕੁਲਦੀਪ ਸਿੰਘ ਬਾਸੀ - ਨਜ਼ਮ

ਸਾਹਿਤਕ ਨਾਮ: ਕੁਲਦੀਪ ਸਿੰਘ ਬਾਸੀ

ਅਜੋਕਾ ਨਿਵਾਸ: ਮਿਨੀਸੋਟਾ, ਯੂ.ਐੱਸ.ਏ.

ਕਿਤਾਬਾਂ: ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ : ਸੰਯੋਗੀ ਮੇਲਾ, ਅਕਰਖਣ, ਕਾਵਿ ਵਾਰਤਾਲਾਪ: ਹਾਲਚਾਲ ਮਿੱਤਰਾਂ ਦਾ, ਲਘੂ ਕਵਿਤਾ-ਸੰਗ੍ਰਹਿ: ਨਿਬ ਦੀ ਨੋਕ ਚੋਂ ਛਪ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਕਾਵਿ-ਸੰਗ੍ਰਹਿ: ਮਨ ਮੰਥਨ (ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਅਧੀਨ) ਹੈ।

----

ਮੈਂ ਸਾਰੇ ਪਾਠਕ/ ਲੇਖਕ ਦੋਸਤਾਂ ਵੱਲੋਂ ਬਾਸੀ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ‘ਆਰਸੀ’ ਦੀ ਅਦਬੀ ਮਹਿਫ਼ਲ ‘ਚ ਆਪਣੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਲਵਾਉਂਣ ਲਈ ਸ਼ੁਕਰੀਆ ਤੇ ਖ਼ੁਸ਼ਆਮਦੀਦ ਆਖਦੀ ਹਾਂ। ਅੱਜ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਦੋ ਬੇਹੱਦ ਖ਼ੂਬਸੂਰਤ ਨਜ਼ਮਾਂ ‘ਆਰਸੀ’ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰਨ ਦਾ ਮਾਣ ਹਾਸਲ ਕਰ ਰਹੀ ਹਾਂ। ਬਾਸੀ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਆਰਸੀ ਦਾ ਲਿੰਕ ਡਾ: ਪ੍ਰੇਮ ਮਾਨ ਜੀ ਨੇ ਭੇਜਿਆ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਵੀ ਬਹੁਤ-ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਕਰੀਆ।

------------

ਨਵੀਨ ਪ੍ਰਭਾਤ

ਨਜ਼ਮ

ਸਹਿਜ ਸੁਭਾ ਹੀ

ਪਤਨੀ ਬੋਲੀ

“ ਚੰਦਰਾ

ਦੋ ਹਜ਼ਾਰ ਨੌਂ!

ਹਾਲਤ ਖਸਤਾ

ਬੈਂਕਾਂ ਦੀ

ਦੇਸ਼ ਦੀ

ਇਕਾਨਮੀ ਦੀ

ਸ਼ੁਕਰੀਆ ਰੱਬ ਦਾ

ਤੁਹਾਡੀ ਨੌਕਰੀ

ਕਾਇਮ ਐ

ਸ਼ੁਕਰ, ਸ਼ੁਕਰ!”

.........

ਕਿਵੇਂ ਦੱਸਾਂ?

ਚਿਹਰੇ ਤੇ ਮੁਸਕਰਾਹਟ

ਹਾਂ, ਮੇਰੀ ਮੁਸਕਰਾਹਟ

ਓਪਰੀ ਜਿਹੀ

ਫਿੱਕੀ, ਫੋਕੀ

ਹੈ ਨਿਰਾ ਵਿਖਾਵਾ

ਬਨਾਵਟੀ!

ਜਨਤਾ ਨੂੰ

ਬਹੁਤਿਆਂ ਨੂੰ

ਰੋਟੀ ਦੇ ਸੰਸੇ

ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਵੀ!

ਕਿਵੇਂ ਦੱਸਾਂ?

..........

ਬੱਚਤ ਅਲੋਪ

ਅੱਧੀ ਰਹਿ ਗਈ

ਹੱਥੋਂ ਖਿਸਕੀ

ਚੋਰੀ ਹੋ ਗਈ?

ਨਹੀਂ......

ਹਰਾਮਖੋਰੀ ਹੋਈ?

ਨਹੀਂ......

ਸ਼ਾਇਦ ਹੋਈ

ਬੋਰੀ ‘ਚ ਮੋਰੀ

...........

ਖੇਤ ਨੂੰ

ਵਾੜ ਖਾ ਗਈ!

ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਰਖਵਾਲੇ

ਰਗੜ ਗਏ!

............

ਕਿਵੇਂ ਦੱਸਾਂ?

ਬੈਠ ਗਿਆ

ਭੱਠਾ!

ਕੰਪਨੀ ਦਾ

ਐਨੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦਾ

ਸੇਵਾ ਫਲ਼

ਮੇਵਾ

ਵੀਹ ਸਾਲ ਬਾਅਦ

ਅੱਜ ਮਿਲਿਆ

ਅੱਜ ਹੀ ਹੋਈ

ਨੌਕਰੀ ਤੋਂ ਬਰਖ਼ਾਸਤਗੀ

ਰੋਵਾਂ ਕਿ ਹੱਸਾਂ

ਕਿਵੇਂ ਦੱਸਾਂ?

ਲੰਮੇ ਸਫ਼ਰ ਦਾ

ਅਚਨਚੇਤ ਅੰਤ

ਬੰਦ ਹੋਈ ਰਾਹ!

ਦੱਸ!

ਦੱਸਣਾ ਪਵੇਗਾ

..........

ਪਰ ਦੱਸ ਕਿ

ਆਇਆ ਹੈ

ਇੱਕ ਮੋੜ

ਨਵਾਂ ਨਕੋਰ

ਦੱਸ!!

ਪਰ ਹੱਸ ਕੇ

...........

ਸਾਸ ਨਾਲ਼ ਆਸ

ਆਈ ਹੈ ਰਾਤ

ਅਗਾਹਾਂ

ਨਵੀਨ ਪ੍ਰਭਾਤ!

======

ਕੀ ਪਾਪ ਕੀ ਪੁੰਨ

ਨਜ਼ਮ

ਭਿਆਨਕ, ਕਾਲ਼ੀ ਵੱਡੀ ਸੀ

ਮੱਕੜੀ

ਪੈਟੀਓ ਦਾ ਫਰਸ਼

ਫੁਰਤੀ ਨਾਲ਼ ਟੁਰਦੀ

ਅਗਾਹਾਂ ਵਧਦੀ ਗਈ

ਨਿੱਕਾ ਬਾਲਕ – ਖੇਡ ’ਚ ਮਸਤ

ਵੇਖ, ਖਤਰਾ ਭਾਂਪ ਗਿਆ

ਮੱਕੜੀ ਭਵਿੱਖ ਤੋਂ – ਬੇਖਬਰ

ਅਗਾਹਾਂ ਵਧਦੀ ਗਈ

ਖਤਰਾ ਬਾਲਕ ਦੇ ਨੇੜੇ

ਹੋਰ ਨੇੜੇ – ਚਲਦਾ ਆਇਆ

....................

ਮਨ ’ਚ ਦਹਿਲ, ਘਬਰਾਹਟ

ਬਾਲਕ ਕੀਤਾ ਵਾਰ

ਹੱਥ ਫੜ ਹਥਿਆਰ

ਰਬੜ ਦਾ ਖਿਡੌਣਾ

ਮੱਕੜੀ ਚਿੱਥੀ ਗਈ

ਬਾਲਕ ਹੱਸਿਆ

ਮੈਂ ਮ੍ਰਿਤਕ ਮੱਕੜੀ ਨੂੰ

ਵੇਖਿਆ, ਨੇੜਿਓਂ

...............

ਅਚੰਭਾ! ਅਚੰਭਾ!

ਨਿੱਕੀਆਂ ਕੀੜੀਆਂ

ਕਿੰਨੀਆਂ ਹੀ

ਵਾਹੋ ਦਾਹੀ

ਇੱਕ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਦੂਜੀ

ਮੱਕੜੀ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਚੋਂ

ਜਾਨ ਬਚਾ ਭੱਜੀਆਂ

ਜਿਵੇਂ ਕਹਿੰਦੀਆ ਹੋਣ

‘ਜਾਨ ਬਚੀ ਲਾਖੋਂ ਪਾਏ’

...............

ਚਿੱਥੇ ਪੇਟ ਦਾ

ਚੀੜ੍ਹਾ, ਚਮਕੀਲਾ, ਰੇਸ਼ਮੀ ਪਾਣੀ

ਜਕੜ ਨਾ ਸਕਿਆ

ਵਿਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ।

ਵਧੀ ਹੋਈ ਜੋ ਸੀ!

.............

ਮੌਤ ਦਾ ਪੰਜਾ

ਢਿੱਲਾ ਪੈ ਗਿਆ

ਬਚ ਨਿਕਲ਼ੀਆਂ

ਕੀੜੀਆਂ

ਬਣ ਜਾਣਾ ਸੀ ਫਲੂਦਾ

ਭੋਜਨ, ਮੱਕੜੀ ਦਾ

ਮਿਲ਼ਿਆ ਦੂਜਾ ਜੀਵਨ

ਨਵੇਂ ਸਾਹ, ਪ੍ਰਭੂ ਦਯਾ!

ਸੋਚਾਂ.....

ਕਾਕੇ ਨੇ

ਕੀਤਾ ਪਾਪ

ਜਾਂ

ਕੀਤਾ ਪੁੰਨ?